:: سلام و درود بر پیامبر (ص)

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام و درود بر پیامبر (ص)

تفسیر آیه 56 سوره احزاب

إِنَّ اللَّهَ وَ مَلَئکتَهُ یُصلُّونَ عَلى النَّبىِّ یَأَیهَا الَّذِینَ ءَامَنُوا صلُّوا عَلَیْهِ وَ سلِّمُوا تَسلِیماً(احزاب: 56)

خدا و فرشتگان او بر پیامبر صلوات الله علیه و آله درود مى فرستند، شما هم اى کسانى که ایمان آورده اید بر او صلوات بفرستید، و آن طور که باید تسلیم او شوید.

کلمه «صلوه» در اصل به معناى انعطاف است. صلات خدا بر پیغمبر صلوات الله علیه و آله، به معناى انعطاف  خدوند  به آن حضرت ، به وسیله رحمتش، است و این انعطاف مطلق است، چون در آیه شریفه صلات، مقید به قیدى نشده است. صلات ملائکه بر آن جناب، انعطاف ایشان  بر آن حضرت است، به اینکه او را تزکیه نمایند و برایش استغفار کنند، و صلات مؤمنین بر او، انعطاف ایشان است به وسیله درخواست رحمت از خداوند. (المیزان، ج 16: 507) مقام پيامبر صلى الله عليه و آله آن قدر والا است كه، آفريدگار عالم هستى و تمام فرشتگانى كه تدبير اين جهان به فرمان حق، بر عهده آنها گذارده شده است، بر او درود مى‌فرستند، به مؤمنین هم امر شده که به او درود فرستند آن حضرت  گوهر گران‌قدر عالم آفرينش است، و جهانی در وجود نورانی آن حضرت خلاصه شده است.

 خداوند در این آیه شریفه ، نخست صلات خود و ملائکه را ذکر می کند و سپس به مؤمنین امر می فرماید، این امر دلالت دارد بر اینکه صلوات مؤمنین بر آن جناب به پیروى از خداى سبحان و متابعت از ملائکه اوست. (نمونه ج 17: 444) در ادامه خداوند از مؤمنان می خواهد که به اوامر او گردن نهند و جدّيت و كوشش كنند در اطاعت و پيروي از او در تمام آنچه امر مي­كند.(مجمع البیان، ج20: 170)

گرچه اين دو معنى، براى سلام، (درود فرستادن و گردن نهادن به اوامر) متفاوت به نظر مى‌رسد، ولى مى‌توان آنها را به نقطه واحدى معطوف كرد و آن تسليم قولى و عملى در برابر پيامبر صلى الله عليه و آله است؛ زيرا كسى كه به او سلام و درود مى‌فرستد و از خدا برای او تقاضاى سلامت مى‌كند، نسبت به او عشق مى‌ورزد، و او را به عنوان پيامبر خداوند که اطاعت از اوامر وی واجب است، می­پذیرد. (نمونه ج 17: 446)

 از انس بن مالك از ابي طلحه روايت شده كه بر پيامبر صلّي اللَّه عليه و آله، داخل شدم و هيچ روزي آن حضرت را مسرورتر و شاداب‌تر، از آن روز ندیده بودم. گفتم اي رسول خدا هرگز شما را خشبوتر و پاكيزه‌تر و مسرورتر از امروز، نديدم، فرمود: چه چيزی مرا از سرور منع مي­كند در حالی که جبرئيل همين لحظه از نزد من بيرون رفت و می­گفت خداوند تعالي فرمود: كسي كه بر تو يك صلوات بفرستد من در عوض آن ده صلوات بر او مي­فرستم و ده گناه او را محو می­نمايم و ده حسنه براي او در پرونده‌اش می­نويسم. (محمع البیان، ج20: 171)

منابع

-طباطبایی،سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، جلد16 (نسخه الکترونیکی)

-طبرسی، ابوعلی فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن ،جلد 20، ترجمه محمد بیستونی، (نسخه الکترونیکی)

مکارم، ناصر ، نمونه، جلد 17(نسخه الکترونیکی)